تکامل نمیآموزاند، از بین میبرد. این مطلب ناقص است و به تدریج تکمیل میشود. قبلا از تکامل صحبت کردهام. تکامل چیزی برای آموختن ندارد. اما خواستم به بهانه آپدیت وبلاگ و البته خواندن کتاب «جهش اجتماعی» ویلیام فون هییل کمی جزئیات به این داستان اضافه کنم. https://moshirfar.com/evolution/ شاید ندانید که سالهای طولانی عمر من در دانشگاه و دبیرستان و کتابخانه همیشه حول یک سؤال مهم بودهاست: «تکامل چیست و چگونه عمل میکند» سالهای سال با…
ادامه مطلب »
دسته: در لذت تفکر
شیطان کیست؟ در مذاهب مختلف، شیطان نیروی شر عالم تلقی میشود. لوسیفر، سرور شیاطین اما یک الهه مقرب دربار است. الههای که در فرهنگ اسلامی «عزازیل» خوانده شدهاست. عزازیل از تسجد به انسان سرباز میزند و بدین سان به «شیطان» سقوط میکند. هزاران سال است که ما «شیطان» را مبدأ و آغازگر رفتار گناهآلود انسان فرض کردهایم. از قدیمیترین متون فلسفی و مذهبی تا آخرین یافتهها و پژوهشهای روانشناسی، جامعهشناسی، انسانشناسی، جرم شناسی و ...…
ادامه مطلب »
فکر میکنید اولین علت مرگ و میر آتشنشانان چه باشد؟ سوانح صحنۀ آتش؟ نه. در واقع بیشترین علت مرگ آتشنشانان «سوانح رانندگی» است. آنهم پیش از رسیدن به صحنۀ آتش. چرا افراد فقیر، فقیر باقی میمانند؟ چرا بیشتر رژیمهای غذایی جواب نمیدهند؟ به خاطر کمبودن اراده؟ چرا تمرکز و دقت ما در زمانی که به ضربالاجل تحویل پروژه نزدیک میشویم ناگهان زیاد میشود؟ چگونه زمانبندی و برنامهریزی کارها، حتی در بزرگترین شرکتهای دنیا هم با…
ادامه مطلب »
چند روزی است که بنا به تصمیمی، در ترک کامل شبکههای اجتماعی، پیام رسانها و تمام ابزارهای مدرن ارتباطی هستم. از اول امسال البته تصمیم داشتم روی بهرهوری و کار عمیق سرمایه بیشتری بگذارم و کار مفیدم را از ۴ ساعت به ۱۰ ساعت ارتقا دهم. در این مرحله فعلا تا ۶ ساعت توانستهام پیش بروم. فراتر از تعریف کار عمیق و ظرفیت ذهنی ۴ ساعته برای آن، من هنوز هم باور دارم که میتوان…
ادامه مطلب »
مقدمه ساعتهای متمادی از خواندن رشته توئیت معروف ناوال در توئیتر میگذرد. هر چند بسیاری از حرفها و صحبتهایش را قبلا به طرز دیگری، اینجا و آنجا شنیدهام، اما بعضی از حرفهایش تازگی داشت. با این ذهنیت که «محتوای خوب و ناب» همچون گلوله آتش باید به سرعت دست به دست شود، تصمیم گرفتم کل آن رشته توئیت را ترجمه و اینجا قرار دهم تا شاید مطالعه آن بتواند علاوه بر کاربرد، «لذت بخش» هم…
ادامه مطلب »
مقدمه چند هفته پیش کتاب «پوست در بازی» با پیگیری «سعید رمضانی» به دستم رسید. این کتاب یک اثر «ماقبل آخرین اثر» نسیم طالب است. (آخرین کتابش را با عنوان The statistical Consequences of Fat tails نوشته است که اگر مایل باشید، میتوانید از بخش کتابهای مرجع من دانلود کنید. (اینجا کلیک کنید و زیر عنوان «پیچیدگی و سیستمهای پیچیده» را ببینید.) قبل از آنکه در این مورد چیزی بنویسم، باید بگویم که خود سعید…
ادامه مطلب »
این مطلب ناقص و پراکنده است و به زودی برای ویرایش و اصلاح آن باز میگردم. معمولا مبنای توسعهیافتگی در جهان را بر «ارتباطات گسترده» قرار نمیدهند. شاخصهای بیشماری برای سنجش توسعهیافتگی وجود دارند که به صورت مستقل، پارامترهای مختلف از بخشهای متعدد توسعهیافتگی را میسنجند و گزارش میدهند. در واقع میزان ارتباطات جهانی یک شاخص منفرد نیست. نتیجه مجموعهای از شاخصهای توسعهیافتگی است که باید برای سنجش میزان توسعهیافتگی مورد توجه قرار گیرد. ارتباطات…
ادامه مطلب »
تا کنون به این فکر کردید که برخی از رفتارهای جمعی ما، غیر از آن چه یاد گرفتیم، از «محیط» در برگیرندۀ ما هم تاثیر میپذیرد؟ [su_note note_color="#43b715"] تأکید البته روی همه رفتارهای جمعی نیست. روی «تصمیمگیری» است. روی نقش چیزی است که نسیم طالب مکررا در Fooled by randomness از آن سخن میگوید: شانس و محیط تصمیمگیری.[/su_note] گاهی این پدیده «تجانس گروهی» است، گاهی «تئوری بازی»، گاهی «قوی سیاه». در واقع بیشتر موارد شناخت…
ادامه مطلب »
من مطلقا وارد چالش نمیشوم. مطلقا دوست ندارم افسار افکارم را به دست دیگری بدهم که حتی نمیدانم چرا چالشی را شروع میکند. اخیرا هم میبینم که افراد تصاویر ده سال گذشتهشان را به اشتراک گذاشتهاند. فارغ از فکری که پشت این چالش است (و احتمالا راهاندازی یک الگوریتم یادگیری عمیق و پردازش تصویر چهره باشد) - و چه فکر هوشمندانهای هم بودهاست - پستی از شاهین کلانتری عزیز دیدم که باعث شد برای نوشتن…
ادامه مطلب »
قبلا به بهانههای مختلفی در جاهای مختلف نوشتهام و گفتهام و شاید هم بیشتر شنیدهام که بدون تجربۀ واقعی مدیریت، نباید به سمت یادگیری آن رفت. قبلا به بهانههای مختلفی در جاهای مختلف روی این نکته تأکید کردهام که کُشندهترین مشکل در هر سیستمی همیشه این است که «راهکار» مشکل را پیش ببرد. برای بسیاری از شما که خوانندگان و میهمانان و در واقع صاحب خانههای اصلی این خانۀ دیجیتال هستید، کم و بیش داستان…
ادامه مطلب »
مفهوم تمایز آنچه اینجا مینویسم گزارشی شخصی از مفهوم تمایز در زندگی است. نه اصراری بر درستیاش دارم و نه بر دقیقبودنش تأکید خواهم کرد. صرفا گزارشی است از دیدهها و تجربهها از افرادی که توانستند در وضعیت نابسامان اقتصادی (که قرنهاست گریبانگیر ماست) از طریق ایجاد تمایز «موفقیت» را تجربه کنند. در این چند ماه موارد بسیار زیادی از پیامهایی داشتم که در این زمینه از من مشاوره میخواستند: چگونه وارد بازار کار شویم؟…
ادامه مطلب »
مکرر در این وبلاگ من از «توسعۀ پایدار» صحبت کردهام. مکرر تأکید کردهام که چه چیزهایی توسعۀ پایدار نیست و توسعه چه پروسهای را باید طی کند. بارها و بارها در لزوم اهمیت «نسل» برای توسعهیافتگی سخن گفتهام. این روزها که بحرانهای اقتصادی که تا پیش از این «زیر پوست اقتصاد» ایران در حال خزیدن بودند، سر برآوردهاند و دندانهای تیزشان را نشان میدهند، بازار بحث و تحلیل و صحبت از «توسعهنیافتگی» و پیشنهاد «راهکار»…
ادامه مطلب »
پژوهشگران چگونه زندگی میکنند؟ سبک زندگی یک پژوهشگر چگونه است؟ این سؤالی است که پریسا حسینی ماهها پیش از من پرسید. سؤالی که نه تنها برایم سنگین بود، تا حدی هم به دلیل اهمالکاری نوشتن از آن به تعویق افتادهبود. همۀ دلایل ننوشتن البته به اهمالکاری من مربوط نبودند. باید فرصتی برای خودم فراهم میکردم تا به زندگی و جزئیات زندگیام در دورانی که خودم را «پژوهشگر» خطاب میکردم باز گردم. ابتدا صحبتهای پریسا را…
ادامه مطلب »
سایمون سینک را از سخنرانی معروفش که در سراسر اینترنت دست به دست میشود شناختم. (اولین بار توسط پویا برایم ارسال شد و بعدها پیمان آن را درIGTV اینستاگرامش آپلود کرد.) قبل از آن نمیدانستم کیست. بعدها رفتم و نامش را گوگل کردم و متوجه شدم چندین جلد کتاب به چاپ رسانیدهاست و برخی از آنها به فارسی ترجمه شدهاند. در سفر اخیرم فرصتی شد تا سری به باغ کتاب تهران بزنم و در آنجا…
ادامه مطلب »
آنچه امروز اینجا مینویسم صرفا «دلنوشته» است. حرفهایی است که احساس میکنم بهتر است در جایی نوشته شوند. حرفهایی که دلیل و منطق آنچنان محکمی پشتشان نیست. شاید بهتر است این حرفها را به عنوان «آپدیت» در نظر بگیرید و یا تمایل خودخواهانه و البته «گوگل خواهانۀ من» برای به روز شدن مطالب وبلاگ خودم. همیشه اما از جایگاه نویسندگی اعتقاد داشتهام و دارم که نوشتن صرفا به خاطر فعل نوشتن رخ میدهد و خواندهشدن…
ادامه مطلب »
باشگاه محتوای ویرگول قرار است محل تجمع دوست داران و دلسوختگان محتوا باشد. اگر هنوز با ویرگول آشنایی ندارید، پیشنهاد میکنم سری به آن بزنید. شخصا وقتی در مورد محتوا (حوزه شغلی ام) می نویسم آن را در ویرگول انتشار می دهم. دسترسی به ویرگول از سمت چپ وبلاگ من و زیر توضیحات «درباره من» میسر است. ویرگول یک سرویس میکروبلاگینگ فارسی است که در آن میتوان به سادگی و با چند کلیک به تولید…
ادامه مطلب »
کتاب ما ایرانیان مقصود فراستخواه «ما ایرانیان» مقصود فراستخواه یکی از مهم ترین کتاب هایی است که برای فهم همه جانبه موضوع «توسعه و عقب ماندگی» باید خوانده شود. کتابی است که برای درک توسعه حتما باید چند باری خوانده شود. یا بیش از چندین بار و خط به خط و موضوع به موضوع کاویدهشود. ما ایرانیان مقصود فراستخواه بر یک مسئله مهم استوار است: «مسئله محور»است. عمدتا کشندهترین مشکل در هر سیستمی این است…
ادامه مطلب »
فرهنگ عشایری، فرهنگ روستایی و فرهنگ شهری تا کنون احتمالا به تفاوت های این واژه ها و مفاهیم با یکدیگر، در عین شباهت هایشان اندیشیده اید. شاید تا کنون برایتان مواردی پیش آمده باشد که بخواهید به دقت قلمروی این سه واژه و تعاریفشان را مورد بازنگری قرار دهید. عمدتا عادت فرهنگ زبانی جاری در کشور بر این است که در طبقه بندی «تمدن» این سه واژه را به ترتیب خاصی بچیند. حتی در ادبیات…
ادامه مطلب »
مدت ها پیش، زمانی که دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی بودم، قصد داشتم فاصله بین مشهد تا تبریز را پیاده طی کنم. از بجنورد به سمت شمال و دریا بروم و از آن سمت خزر، از اردبیل به تبریز پیاده طی طریق کنم. احتمالا مدت زمانی حدود یک ماه و نیم باید پیاده می رفتم. آن روزها هیچ رفیقی قبول نکرد در این سفر همراه من بیاید و آن سال ها توان ذهنی ضعیف تری…
ادامه مطلب »
مقدمه در سلسله نوشتارهای «چرا توسعه پایدار زمان بر است؟» به بررسی مفاهیم توسعه ای و چرایی های توسعه نیافتگی می پردازیم. در نوشته های پیشین نقش «جامعه کوتاه مدت و رشد اقتصادی» را بررسی کردیم. در این نوشته قرار است در مورد تأثیر وزن جامعه شناختی اخلاق بر اقتصاد در هشتاد سال گذشته و این که چرا ما توسعه نمی یابیم بپردازیم. شایان توجه است که کلیه مطالب این نوشته در همه بخش های…
ادامه مطلب »
حدود یک سال قبل از خانه مجازی دیگری به این خانه مهاجرت کردم. تا کنون ۱۰۳ پست در این وبلاگ منتشر شده اند؛ بالای ۳۰۰ هزار بار بازدید شده اند و حدود ۷۰ هزار بار خوانده شده اند. تا کنون حدود ۶۰۰ دیدگاه در این وبلاگ از سوی خوانندگان گذاشته شده است (منهای دیدگاه هایی که اسپم و بک لینک و ... بوده اند و غالبا از سوی من پاک می شوند.) پربیننده ترین پست…
ادامه مطلب »
چرا توسعه پایدار زمان بر است؟ بخش اول – جامعه کوتاه مدت مقدمه قبلا در یک سلسله توئیت به طور مختصر در مورد چرایی امکان ناپذیری اعمال مدل های توسعه پایدار بر ایران صحبت کرده ام. آن جا به صورت مختصر نوشتم تا مجالی باشد که هر کدام را به صورت کامل و با جزییات زیاد تحت نگارش درآورم. پروسه ای که به زعم من بیش از چند روز نمی کشید، تا هفته ها طول…
ادامه مطلب »
پیش نوشت: مخاطب این نوشته صرفا خوانندگانی هستند که توانمندی پردازش و دریافت متون بلند را دارند. هم من برای تمرکز و فهم و پیچیدگی ذهن آن ها ارزش قائل هستم و هم آن ها برای متون بلند و موشکافانه و تحلیلی من توجه ویژه مبذول می دارند. مخاطب نوشته های من خوشبختانه در هیچ حالتی از خانواده «گرام» و بدتر از آن رشته ای نویس های توئیتی ۱۴۰ کاراکتری نبوده است و احتمالا هم…
ادامه مطلب »
پیش نوشت در باطن همه تلاش های ما یک مفهوم عام بنیادی نشسته است. در ظاهر تلاش های ما هم این مفهوم خاص نمود می یابد. به واقع مفهوم ذهنی زندگی ما در یک احساس خاص قابل ردیابی است. آن مفهوم خاص در لغت نامه های زبانی ما نه تنها رضایت که "سعادت" هم خوانده می شود. به بلندای تاریخ اما واژه سعادت تعریف و توصیف شده است. از مفاهیم ماوراء الطبیعی و فلسفی تا…
ادامه مطلب »
توجه : این نوشته بسیار طولانی و بالغ بر ۱۲ هزار کلمه (سی صفحه) است. هر چند توصیه من استفاده از نسخه PDF آن برای راحت تر ارتباط برقرار کردن است، اما دوست دارم ویدئوها و لینک های بسیاری را که جهت کمک به فهم بهتر آن درج کرده ام را حتما ملاحظه بفرمایید. آیا کشور ما عقب مانده است؟ در گفتگو با الهام الهام از دوستان قدیمی من است که هم اکنون به تدریس…
ادامه مطلب »
در نقد گردهمایی "توسعه مهارت های فردی" – مرداد ۹۶، متمم چند نکته برای داشتن تصویری بهتر از آنچه که میخواهم در این جا ترسیم کنم، لطفا پیش از خواندن این نوشته، نوشته پیشین این وبلاگ با عنوان "در ستایش نقد" و هم چنین مقاله مفید دکتر سریع القلم با عنوان "سی ویژگی نقد کردن" را مطالعه فرمایید. از آنچه نوشته شده است، مشخصا میدانیم که «نقد» چه چیزهایی نیست و تلاش مضاعفی در تدوین…
ادامه مطلب »
به پیشنهاد «علی کریمی» نخستین پادکست ویژه Masters of Scale که گفتگوهای ریدهافمن و فعالین حوزه تکنولوژی است آماده شده است.سعی من بر این است که حداقل بتوانم در دو هفته یک بار یک اپیزود را پوشش بدهم که در کنار رادیو کتاب که قرار است هفته ای یک بار آپلود شود، می تواند خوراک ذهنی مناسبی برای یادگیری باشد. در ابتدا قصد داشتم گفتگوی Indeabte بین ریدهافمن و تیم اوریلی را برایتان به صورت…
ادامه مطلب »
نقد و انتقاد چیست؟ چگونه نقد کنیم؟ *** تمامی مطالب این نوشته در همه بخش های آن صرفا بیانگر نظرات، اندیشه ها و آرای شخصی نویسنده اش می باشد و ممکن است در همه بخش های آن حاوی کژتابی، کج فهمی و مملو از اشتباه باشد. نویسنده ضمن پذیرش حق نقد خواننده، با اعتقاد «تردید آمیز» به مرگ مؤلف، مسئولیت این نوشته در آینده را نمی پذیرد. این نوشته جز برای نقدهای آینده خود نویسنده،…
ادامه مطلب »
«قوی سیاه» سه مشخصه دارد: پیش بینی ناپذیری، تبعات و توضیح پذیری گذشته نگر درباره قوی سیاه نسیم طالب و حرفای نامربوط دیگر *** این نوشته حالت مقدمه دارد و برای نوشتن متن اصلی یک پیش فرض محسوب می گردد. هنوز برای نوشتن متن اصلی نیازمند تفکر و نوشتن روی کاغذ هستم.*** در مدل ذهنی «قوی سیاه» نسیم طالب مکررا می کوشد «پیش بینی ناپذیری آینده» بر مبنای اتفاقات گذشته را به تفصیل توضیح دهد.…
ادامه مطلب »