دسته: تاریخ توسعه

عصر محتوا مفهومی بود که همزمان با وسعت گرفتن و جان گرفت وب۲٫۰ مطرح شد. در آن روزها آموختیم که قطار توسعه هم‌اکنون در ایستگاه «فکرآوری» ایستاده است و اینترنت همان فرصت برابری است که همگان به دنبال آن بودیم. اگر به دنبال کلید واژه توسعه پایدار بگردید، اینجا مطالب مفصلی از آن نوشته‌ام: https://moshirfar.com/development-roadmap/ فرصتی برای تعامل با دنیا و رسیدن به قطار توسعه که کم‌کم دارد از دست می‌رود.البته که منظور از عصر… ادامه مطلب »

برای ما همواره انتقاد از گذشته راحت‌ترین و دم دست‌ترین کار ممکن بوده‌است. تقریبا در تمام مطالعات توسعه بخش بسیار مهمی به «آسیب‌پذیری» و سخن از «چرا ما توسعه نیافته‌ایم» گذشته است و خود من هم در نوشتن این وبلاگ و مطالبی که با برچسب توسعه پیش رفته‌اند، از این قاعده مستثنی نبوده‌ام. چند روز پیش با خودم فکر می‌کردم به عنوان یک تمرین ذهنی بیایید فرض کنیم ما در دوران صفویه و در «ابرقدرتی»… ادامه مطلب »

خواندن کتاب در مترو و در زمان حرکت بین ایستگاه‌های قطار جزو عادت‌هایی است که ترک کردنش برایم سخت است. در این میان، در برنامه کتاب‌خوانی «طاقچه» من، این دو هفته اخیر، کتاب «قدرت بی‌قدرتان» که - خیلی وقت پیش و پس از خواندن نامه «واتسلاو هاول به گوستاو هوساک» را می‌خواندم - آن را خریده‌بودم، در ردیف خواندن قرار گرفته‌بود. نامه‌های سرگشاده واتسلاو هاول کتاب نامه‌های سرگشاده، واتسلاو هاول دریافت کتاب کتاب بی‌واسطه بسیار… ادامه مطلب »

نگاهی با دوربین به اقتصاد ایران، از مشروطه تا کنون که به کوشش دکتر احمد سیف و توسط نشر کرگدن به چاپ رسیده‌است، احتمالا گریه‌درآورترین کتاب در حوزه تاریخ اقتصاد توسعه ایران باشد. تیربینی نویسنده که قبلا کتاب «قرن گم‌شده، نگاهی به اقتصاد ایران در قرن نوزدهم» را از او خوانده‌بودم، باعث شد معتقد شوم که هیچ کسی همچون دکتر احمد سیف واقعا نمی‌تواند مسائل اقتصاد توسعه ایران و «توسعه‌نیافتگی اقتصاد ایران» را با این… ادامه مطلب »

مقدمه چند شب پیش در جمع دوستان «عصردیدنی» موضوعی از طرف «حامد عرفان» مطرح شد که دوست داشتم در موردش بیشتر صحبت کنم. در واقع آن‌جا از من پرسیده شد و من آن روز جواب خیلی دقیقی به آن ندادم و چون دوست داشتم بیشتر در موردش فکر کنم. همین ابتدای صحبت‌مان تأکید کنم که این نوشته یک نوشته روش‌مند و هدف‌مند و ساختاریافته نیست و اگر دنبال پاسخ این سؤال هستید که چرا ادبیات… ادامه مطلب »

به بهانه پادکست ونزوئلا و کتاب معمای فراوانی مدت‌ زیادی نیست که پادکست دغدغه ایران را دنبال می‌کنم. در روند آشتی با پادکستم، این پادکست هم جزو آن‌هایی بود که در خوراک و به قول محتوایی‌ها «سبد محتوای» من قرار گرفت. در یکی از قسمت‌ها اشاره‌ای به کتاب «معمای فراوانی» شده‌بود و بحث از آن‌جا به سمت «فوکویاما» و «دولت‌سازی» در دنیای مدرن رسید. به هر صورت برای ما که «دغدغه استفاده صحیح از منابع»… ادامه مطلب »

من معمولا ماه‌هاست که هیچ خبری را دنبال نمی‌کنم. مدت‌هاست که تمام دریافتی‌هایم از جهان از دوستان بی‌هیجان و خاموشی است که ماه‌ها و سال‌ها  قبل نوشته و به یادگار گذاشته‌اند. بیشتر دریافتی های من از کتاب است. آن را شبیه گفتگویی می‌دانم با کسی که هم از من عاقل‌تر است و هم قرار است سر صبر و فرصت برایم حرف بزند و من با اشتیاق و هوس تمام بشنوم و ضبط کنم و بیاموزم.… ادامه مطلب »

پیکان سرنوشت ما روایتی جذاب و گیراست. روایتی از پیکانی که در واقع تاریخچه توسعه صنعتی ایران را به چالش می‌کشد. روایت توسعه در زمینی بایر که در آن هر تلاشی برای باروری خاک و پیشرفت کلان، صرفا سی سال عمر می‌کند. داستان پیکان سرنوشت ما خواندنی است، نه از آن جهت که تجربه کارآفرینی نابی به قلمی ساده و گیرا نوشته شده‌است، خواندنی است چون سراسرش غم و درد است. سراسر این کتاب مملو… ادامه مطلب »

این مطلب ناقص و پراکنده است و به زودی برای ویرایش و اصلاح آن باز می‌گردم. معمولا مبنای توسعه‌یافتگی در جهان را بر «ارتباطات گسترده» قرار نمی‌دهند. شاخص‌های بی‌شماری برای سنجش توسعه‌یافتگی وجود دارند که به صورت مستقل، پارامترهای مختلف از بخش‌های متعدد توسعه‌یافتگی را می‌سنجند و گزارش می‌دهند. در واقع میزان ارتباطات جهانی یک شاخص منفرد نیست. نتیجه مجموعه‌ای از شاخص‌های توسعه‌یافتگی است که باید برای سنجش میزان توسعه‌یافتگی مورد توجه قرار گیرد. ارتباطات… ادامه مطلب »

تا کنون به این فکر کردید که برخی از رفتارهای جمعی ما، غیر از آن چه یاد گرفتیم، از «محیط» در برگیرندۀ ما هم تاثیر می‌پذیرد؟ [su_note note_color="#43b715"] تأکید البته روی همه رفتارهای جمعی نیست. روی «تصمیم‌گیری» است. روی نقش چیزی است که نسیم طالب مکررا در Fooled by randomness از آن سخن می‌گوید: شانس و محیط تصمیم‌گیری.[/su_note] گاهی این پدیده «تجانس گروهی» است، گاهی «تئوری بازی»، گاهی «قوی سیاه». در واقع بیشتر موارد شناخت… ادامه مطلب »

پیش نوشت این هفته در مطالعۀ کتاب «ژاپن چگونه ژاپن شد» که به صورت معمول در مترو صورت می‌گیرد، اتفاق جالبی افتاد. اتفاقی که باعث شد این نوشته را زودتر از حد معمولش توزیع کنم. یکی از شب‌هایی که مطابق معمول منتظر مترو بودم و در ایستگاه نشسته‌بودم؛ فرد کناری من با دقت در حال خواندن کتاب من بود. معمولا خیلی خوشحال می‌شوم که شخصی به این موضوع علاقه نشان دهد و در صدد باشد… ادامه مطلب »

پیش‌نوشت معمولا غیر از ساعت‌هایی که در مترو مشغول خواندن می‌شوم، به ندرت وقت می‌کنم کتابی را عمیقا مطالعه کنم. و البته به ندرت وقت می‌کنم کتابی «غیر کاری» مطالعه کنم. چنان‌که می‌دانید به خاطر سال‌هایی که در دانشگاه تلف کرده‌ام، مجبورم بعضی از مطالب را چنان با سرعت ضبط و ثبت وعملی کنم که گاهی ساعت‌های متمادی از روز کاری به مطالعۀ مطالبی هم‌چون مارکتینگ، محتوا، تبلیغات، استراتژی و امثالهم می‌گذرد. در حوزۀ توسعه… ادامه مطلب »

شرق آسیا یکی از جذاب‌ترین مدل‌های توسعه‌ای است که بیشتر متخصصان همیشه به آن ارجاع می‌دهند. در بیشتر مدل‌ها ادبیاتی هم‌چون «ببرهای آسیایی» یا «غازهای وحشی» برای توصیف این بخش به کار می‌رود. دیدگاه و تصویری که از این بخش از جهان داریم، مردمانی سخت‌کوش،بسیار منظم، منضبط، با فرهنگ دیرینه و باهوش است که بدون داشتن منابع طبیعی، درکشورهایی با جغرافیای خشن، در رده‌های بسیار بالای اقتصاد جهانی جاخوش کرده‌اند و بااقتصادهای قدرتمند جهانی نظیر… ادامه مطلب »

مرگ توسعه در ایران، امروز رخ نداده‌است  از حدود ۱۷۰ سال پیش که نخستین برنامه‌های توسعه در ایران شکل اجرایی به خودش گرفت، تأسیس دارالفنون و توجه ویژه به کشاورزی، دانش آموختگی و اعزام جوانان به خارج از کشور جهت فراگیری علوم و فنون نظامی ابتدایی‌ترین اقدامات دولت وقت بوده‌است. قریب ۵۰ سال پس از آن حضور و ظهور اندیشه‌های تحول‌خواهانه و حرکت به سوی حکومت مظفری با دو واقعۀ بسیار مهم همراه شد. دو… ادامه مطلب »