برچسب: تفکر سیستمی

چند روز پیش طبق معمول بعد از ظهرها، که پیاده‌روی تا خانه را با «پادکست» همراه می‌کنم، اپیزود چهارم پادکست بسکت را گوش می‌کردم. این اپیزود صحبت با دکتر ساجدی، مدیرعامل پیشین شناسا و استاد دانشگاه بود. بیش از هر چیزی، لحن و بیان میهمان برنامه بسیار جذاب و آموزنده بود و گفتگو در فضای دقیق و بسیار لذت‌بخشی پیش می‌رفت. بعد از شنیدن این گفتگو، به آینده و گذشته کسب و کاری و نیز… ادامه مطلب »

برای ما همواره انتقاد از گذشته راحت‌ترین و دم دست‌ترین کار ممکن بوده‌است. تقریبا در تمام مطالعات توسعه بخش بسیار مهمی به «آسیب‌پذیری» و سخن از «چرا ما توسعه نیافته‌ایم» گذشته است و خود من هم در نوشتن این وبلاگ و مطالبی که با برچسب توسعه پیش رفته‌اند، از این قاعده مستثنی نبوده‌ام. چند روز پیش با خودم فکر می‌کردم به عنوان یک تمرین ذهنی بیایید فرض کنیم ما در دوران صفویه و در «ابرقدرتی»… ادامه مطلب »

تفرقه بینداز و حکومت کن، تقریبا ترجیع‌بند بیشتر مباحث سیاسی از قدیم‌الایام تا به امروز بوده‌است. هر جا کسی خواسته باشد اندکی دقیق‌تر در مورد سیاست‌ها و پشت پرده تصمیم‌های بزرگ بگوید، از این عبارت استفاده می‌کند. به خصوص این عبارت در توصیف رفتارهای بریتانیا و تحلیل‌های دایی جان ناپلئونی همچون مرصع‌پلو می‌درخشد. به نظر می‌رسد چنین عبارتی در واقع از "Divide and Conquer" گرفته شده‌باشد. این عبارت البته نه با واژۀ «تفرقه» که معنای… ادامه مطلب »

به بهانه پادکست ونزوئلا و کتاب معمای فراوانی مدت‌ زیادی نیست که پادکست دغدغه ایران را دنبال می‌کنم. در روند آشتی با پادکستم، این پادکست هم جزو آن‌هایی بود که در خوراک و به قول محتوایی‌ها «سبد محتوای» من قرار گرفت. در یکی از قسمت‌ها اشاره‌ای به کتاب «معمای فراوانی» شده‌بود و بحث از آن‌جا به سمت «فوکویاما» و «دولت‌سازی» در دنیای مدرن رسید. به هر صورت برای ما که «دغدغه استفاده صحیح از منابع»… ادامه مطلب »

پیکان سرنوشت ما روایتی جذاب و گیراست. روایتی از پیکانی که در واقع تاریخچه توسعه صنعتی ایران را به چالش می‌کشد. روایت توسعه در زمینی بایر که در آن هر تلاشی برای باروری خاک و پیشرفت کلان، صرفا سی سال عمر می‌کند. داستان پیکان سرنوشت ما خواندنی است، نه از آن جهت که تجربه کارآفرینی نابی به قلمی ساده و گیرا نوشته شده‌است، خواندنی است چون سراسرش غم و درد است. سراسر این کتاب مملو… ادامه مطلب »

در سلسله بحث‌های «چرا توسعه‌ی پایدار زمان‌بر است؟» در مورد مسائل مختلف و تأثیرگذار بر توسعه‌نیافتگی ایران سخن گفتیم. از مسائل مختلفی که توسعه‌یافتگی را فرآیندی زمان‌بر و طولانی و سخت کرده‌اند بحث کردیم و استدلال کردیم که «توسعه چهره‌ای تماما زنانه دارد» و «تربیت نسل توسعه‌خواه» مهم‌ترین گام برای توسعه‌ی ماست. در این نوشته می‌کوشیم تحلیل‌های موجود و راهکارهایی را بررسی کنیم که ممکن است ما را به توسعه نرسانند. چارچوب نظری این بحث،… ادامه مطلب »

کتاب ما ایرانیان مقصود فراستخواه «ما ایرانیان» مقصود فراستخواه یکی از مهم ترین کتاب هایی است که برای فهم همه جانبه موضوع «توسعه و عقب ماندگی» باید خوانده شود. کتابی است که برای درک توسعه حتما باید چند باری خوانده شود. یا بیش از چندین بار و خط به خط و موضوع به موضوع کاویده‌شود. ما ایرانیان مقصود فراستخواه بر یک مسئله مهم استوار است: «مسئله محور»است. عمدتا کشنده‌ترین مشکل در هر سیستمی این است… ادامه مطلب »

قلمروی خرد و کلان در توسعه به چه معناست؟ توسعه قلمروی حوزه خرد است یا کلان؟ تفاوت این دو در چیست؟ چگونه باید نگاه اجرایی رده های بالای حکومتی به قلمروی خرد و کلان باشد؟ بی توجهی به این مفهوم چه چیزی به بار می آورد؟ شناخت دقیق قلمروی خرد و کلان چه تأثیری بر مدیریت جمعی توسعه محور می گذارد؟ عمدتا اگر در حوزه توسعه بیندیشیم، سؤالات بسیار زیادی با تم «قلمروی خرد و… ادامه مطلب »

مقدمه در بیشتر بحث های توسعه، زمانی که از توسعه نیافتگی صحبت میشود بلافاصله آمارهایی از رشد و پیشرفت ارائه می گردند. آمارهایی که هر چند صحیح هستند اما دال بر توسعه یافتگی نیستند. هم چنان که قبلا توضیح داده شده است مفاهیم رشد و توسعه و پیشرفت با همدیگر متفاوتند و نباید به جای همدیگر به کار گرفته شوند. به نظر می رسد بیشتر اختلاف نظرها از تفاوت در تعریف «شاخص های توسعه» بوده… ادامه مطلب »

آیا خشونت در ذات ماست؟ آیا خشونت از خشونت فی نفسه پدید می آید یا تابع ساختارهایی است که بدون وجود خشونت ذاتا امکان وجود نمی یابند؟ خواندن این مطلب و تماشای ویدئوهای آن ممکن است برای شما آزار دهنده باشد. به هر صورت بررسی رفتارهای انسانی بدون داشتن شواهدی از خشونت در محیط زیست، امکان پذیر نبوده است.  *** کلیه مطالب این نوشته در همه بخش های آن صرفا بیانگر نظرات، عقیده ها و… ادامه مطلب »

Normally, the most destructive case is the Solution drives the problem عمدتا کشنده ترین مشکل این است که راه حل مشکل را پیش می برد. جمله بالا که باز هم از The Journal of Marketing Research 2016 نقل می شود، انگیزه اصلی نوشتن بوده است. قبل از نوشتن باید تأکید کنم  که کلیه مطالب این نوشته در همه بخش های آن صرفا بیانگر نظرات، عقاید و اندیشه های شخصی نویسنده اش می باشد و ممکن… ادامه مطلب »

چرا باید از دانشگاه در ایران دفاع کرد؟ *** کلیه مطالب این نوشته در همه بخش های آن، صرفا بیانگر نظرات، اندیشه ها و تجربه های شخصی نویسنده اش می باشد. نویسنده به «تردید» بیش از یقین علاقمند است و به همین دلیل جای جای این نوشته هدف نقدهای آینده خود نویسنده و تغییرات جزیی و کلی است. لذا ضمن به رسمیت شناختن حق نقد خوانندگانش، مسئولیت این نوشته را از خود سلب میکند. نویسنده… ادامه مطلب »